Denkt u eraan om een gebruikte vrachtwagen te kopen? Weet u wanneer de politie uw voertuig in beslag kan nemen of welke autodekzeil het beste beschermt tegen hagel? Hier in Nederland krijgen we die vragen regelmatig — laten we samen kijken wat u met een C-rijbewijs allemaal mag, en waarvoor u juist aanvullende papieren nodig heeft. De meeste mensen denken bij een C-rijbewijs direct aan grote trucks, maar de regels zijn eigenlijk een stuk genuanceerder. Met name als u passagiers wilt vervoeren, zijn er extra eisen waar u rekening mee moet houden.
Wat is een “zwaar voertuig” volgens de regels?
Heeft uw vrachtwagen een maximaal toegestane massa (MTM) van meer dan 3.500 kg? Dan valt het in Nederland onder de C-categorie. Met uw C-rijbewijs mag u zulke voertuigen besturen — zolang u maximaal 8 passagiers naast de bestuurder vervoert. Wilt u een aanhanger erachter koppelen? Let dan goed op: die mag met alleen een C-rijbewijs niet meer wegen dan 750 kg MTM. Voor zwaardere aanhangers is het ‘C+E’ rijbewijs nodig.
C1-rijbewijs: het midden tussen B en C
Een C1-rijbewijs is bedoeld voor bestuurders van voertuigen die net te zwaar zijn voor B, maar niet het volledige C-segment nodig hebben. Denk aan bedrijfswagens tussen de 3.500 en 7.500 kg MTM — handig als u bijvoorbeeld met een grotere camper of distributietruck rijdt. Ook voor C1 geldt: een aanhanger tot 750 kg is toegestaan, daarboven heeft u aanvullende papieren nodig.
Geen bus, geen trolley
Bus- en trolleybuschauffeurs vallen onder heel andere regelgeving. Hiervoor heeft u het D-rijbewijs nodig. Zelfs als een trolleybus op reguliere wielen rijdt, kijken de Nederlandse regels naar de passagierscapaciteit. Is die groter dan 16 personen? Dan is D onmisbaar — de C-categorie is simpelweg niet voldoende.
Wilt u op een stadsbuslijn rijden, of solliciteert u bij bijvoorbeeld GVB of HTM voor een trolibusdienst? Dan moet u het D-rijbewijs, inclusief een aanvullende vakbekwaamheid, behalen. Zonder dat papieren pakket zult u niet aan het stuur kruipen — de wet vereist dit strikt.
Waar gaat het vaak mis?
In de praktijk gaat het vaak mis bij twee dingen: het gewicht van de aanhanger, en het totaalgewicht van het voertuig. Veel mensen onderschatten het belang van de 750 kg-regel of nemen de aanhanger niet apart op in hun berekening. Controleer daarom altijd het kentekenbewijs van uw voertuig — daar staat het precies! Verder doen nog steeds geruchten de ronde dat er met een C-rijbewijs “gewoon tot 4 ton” getrokken mag worden. Dat klopt dus niet — de enige grens bij C is de ‘lichte’ aanhanger.
Overigens, raakt u het spoor bijster? Dat begrijpen we maar al te goed. Vandaar dat de RDW en brancheorganisaties (zoals TLN of Bovag) u altijd kunnen helpen met de actuele uitleg — daar zijn ze voor.
Mijn tip: leer uw vrachtwagen tot in detail kennen. Hoe zet u lading veilig vast, hoe verandert het zwaartepunt bij verschillende beladingen, en waar ontstaat de dode hoek, bijvoorbeeld bij een DAF-truck of Mercedes Atego? Manoeuvreren met aanhangwagen is beslist een vak apart. Ook tijdens het praktijkexamen kijken ze streng naar uw precisie bij krappe bochten, veilig starten en juist remmen.
Als u een bus of trolley wilt besturen
Droomt u van een carrière in het personenvervoer? Binnen Nederland begint u met het D1-rijbewijs (tot 16 passagiers). Daarna volgt het reguliere D-rijbewijs voor grotere bussen of trolleybussen. Wilt u daarnaast ook met zware aanhangers werken? Dan is het D+E-rijbewijs uw volgende stap. Handig om te weten: lokale vervoerders zoals Arriva of Qbuzz leiden vaak nieuwe chauffeurs op met praktijktrainingen, bijscholing over het rijden op de tram-lijnen en het benutten van de bovenleiding bij trolleys — dat is echt een vak apart.
