De simpele reden waarom alles de afgelopen tien jaar zo fors is gestegen: het geld werd sneller minder waard dan onze lonen stegen. Beter gezegd — de prijzen gingen omhoog, en wel veel sneller dan onze salarissen. Dit komt door meerdere factoren die elkaar beïnvloeden.
Wat zit er achter de prijsstijgingen?
Een zwakke euro en dure import
We merken het in Nederland misschien niet dagelijks, maar onze economie draait sterk op internationale handel. Veel producten die we thuis gebruiken, van smartphones tot auto’s, halen we uit het buitenland. Omdat we daarvoor in buitenlandse valuta betalen (vooral euro’s, soms dollars), stijgen de prijzen snel als de euro koers verzwakt ten opzichte van andere munteenheden. Dat betekent dat dezelfde auto of nieuwe telefoon ineens honderden euro’s méér kan kosten.
- In 2014 betaalde je zo’n €1,20 voor een dollar — in 2024 kon dat oplopen tot rond de €1,40.
- Luxeproducten uit de VS — denk aan Apple, Nike of zelfs Lego — zijn daardoor echt flink duurder geworden.
Als de Europese Centrale Bank of de Nederlandse overheid het beleid laat varen waarbij de euro krachtig blijft, merken we dat uiteindelijk allemaal in onze portemonnee.
Brandstofprijzen: het domino-effect
Ook de kosten aan de pomp zijn flink gestegen. En dat beïnvloedt alles — want niets komt zomaar in de supermarkt of bij bol.com: alles moet vervoerd worden. Brandstof vormt een stevige hap uit het prijskaartje van bijna elk product.
- Een liter benzine kostte begin 2015 gemiddeld €1,60, in 2024 betaal je al snel meer dan €2,20 per liter.
- Voor diesel ligt het nauwelijks anders — en transportbedrijven berekenen deze kosten gewoon aan u door.
En ja — wie dagelijks pendelt van Haarlem naar Amsterdam of ergens in Gelderland woont, merkt het keihard: het woon-werkverkeer is een flinke kostenpost geworden. Voor wie nog zo’n NS Traject Vrij overweegt: de prijs daarvan stijgt elk jaar gestaag mee.
Lonen blijven achter
De klem zit ‘m in het feit dat salarissen niet in hetzelfde tempo mee stijgen. Hoewel het minimumloon begin 2025 opnieuw is verhoogd (met veel bombarie overigens), ligt het gemiddelde maandinkomen in Nederland rond de €2.800 netto. Maar — en dit haalt zelfs het CBS aan — de mediaan ligt een stuk lager. Vooral alleenstaanden, jongeren onder de dertig en veel gepensioneerden komen maandelijks nét rond met hun budget.
- Meer dan de helft van de Nederlanders spaart minder dan €100 per maand.
- De groep die rond de bijstandsnorm leeft is gegroeid: vooral in provincies als Limburg en Groningen is dat merkbaar.
Veel mensen knippen tegenwoordig hun boodschappenlijstje op of grijpen sneller naar huismerken in plaats van A-merken zoals Albert Heijn, Jumbo of zelfs Boni. Wie een goedkoop huis zoekt rond Utrecht of Rotterdam — succes, want dat is tegenwoordig bijna een lot uit de loterij.
Wat kun je zelf doen?
- Vergelijk wekelijks de aanbiedingen per supermarkt — de verschillen zijn verrassend groot.
- Kijk kritisch naar je vaste lasten: soms kan overstappen van energieleverancier of mobiel abonnement tientallen euro’s per maand opleveren.
- Gebruik lokale apps zoals Scoupy of Too Good To Go voor besparingen op dagelijkse uitgaven.
- Durf bij werkgevers te onderhandelen over loon — veel bedrijven houden rekening met de hoge inflatie en zijn bereid mee te denken.
Een opvallend feit – of je nu in Zaandam, Maastricht of Eindhoven woont: de prijsstijgingen van de laatste tien jaar zijn niet alleen iets van ‘ver van je bed’. Iedereen merkt het aan het einde van de maand.
In 2025 is de vraag niet meer óf het allemaal duurder wordt, maar wat je zelf kunt doen om niet achter het net te vissen. Houd je uitgaven in de gaten, wees creatief en praat erover met mensen in je omgeving. Het nieuwe normaal is nú.
