Iedereen heeft zo z’n eigenaardige schoonmaakrituelen. Sommigen laten hun bed onopgemaakt, maar pakken midden in de nacht, doodmoe, wél altijd hun koffer uit. Anderen kunnen niet tegen rommel — zolang die maar niet direct zichtbaar is. Dingen achter kastdeuren proppen: klassieker in menig Amsterdams huishouden. Maar wat stuurt onze schoonmaakwensen nou echt? En: heeft u door hoe diep bijgeloof daarin meedoet?
Vaak zijn het gewoontes uit onze jeugd of families die we gedachteloos opvolgen. U weet niet meer waar het vandaan komt, maar toch durft u opeens niet op vrijdagavond even de vloer te vegen — gek eigenlijk.
Wij verzamelden de opvallendste Nederlandse schoonmaak-bijgeloven, alles wat u stiekem beïnvloedt, vaak ongemerkt.
‘s Nachts vegen? Liever niet.
Volgens een hardnekkige volkswijsheid brengt ‘s nachts, of in het donker, vegen ongeluk. De oorsprong? In de tijden zonder elektra veegde men waardevolle spullen (sieraden, munten — zonde) makkelijk het huis uit zonder het te merken. Eén verkeerde veeg en u was uw trouwring kwijt.
Iemand ‘omslingeren’ met de bezem: niet doen
Vooral singles moeten opletten: veegt u iemand per ongeluk rondom, dan zal diegene volgens de overlevering nooit trouwen. Sommigen geloven zelfs: vegen ‘om’ een persoon betekent risico op celstraf. Tja, wie wil dat risico lopen?
Geen oude bezem mee naar je nieuwe huis
Een nieuwe woning verdient een frisse start — én een nieuwe bezem. De oude over de drempel slepen brengt ongeluk en sleept alle ellende van het vorige huis mee. Bij Blokker, HEMA of Action scoort u zo een nieuwe (vele Nederlanders zweren erbij).
Schoonmaken op oudejaarsdag? Verboden terrein!
Oudejaarsdag is bedoeld voor feesten — niet voor poetsen, volgens de traditie. Gaat u aan de schoonmaak of gooit u afval weg, dan ‘veegt’ u het geluk uit huis voor het komende jaar. Reden te meer om voor kerst uw huis een grote beurt te geven, zodat u op oudjaarsavond gerust een glas champagne kunt heffen bij een nette woonkamer.
Vrijdag de 13e: zet die dweil maar weg
Schoonmaken op vrijdag de 13e? Zeker niet. Zo’n dag heeft al geen beste reputatie in Nederland. Extra poetsen zou ‘het ongeluk uitnodigen’. Uw kans om met goed fatsoen lekker niets te doen en misschien een aflevering ‘Boer zoekt Vrouw’ te kijken.
Nieuwjaarsdag bepaalt uw jaar (of niet?)
Sommigen zweren erbij: wie op 1 januari schoonmaakt, houdt het hele jaar een fris huis. Blijft u hangen in luieren? Dan is de kans volgens de overlevering groot dat u die luiheid het hele jaar niet afschudt. Een mooie motivatie — of juist een extra reden om alles te laten wachten, afhankelijk van uw karakter.
Hoe bewaart u uw bezem? Kijk uit
Let eens op na het schoonmaken: uw bezem laten liggen met de haren op de vloer? Niet verstandig, zegt het bijgeloof. Beter: ophangen of rechtop zetten in de kast. Anders veegt u letterlijk het geluk uit huis. Ook: twee bezems tegen elkaar aan zetten? Zeker bij meningsverschillen in huis (denk aan die beruchte Rotterdamse studenthuiskamers) geen goed idee — volgens het bijgeloof leidt het tot familieconflicten.
’s Avonds het afval buiten? Toch maar niet
Lukt het niet om vóór zonsondergang het vuilnis buiten te zetten, wacht u beter tot de volgende ochtend. Na donker afval weggooien brengt volgens overlevering ongeluk en ruzie in het gezin. Gezien de discussies over de containers in Haarlem of Utrecht, best voorstelbaar trouwens.
Pas op met zout morsen!
Een ongeluk zit in een klein hoekje: stoot u per ongeluk het zoutvat om, dan zou u niet alleen ongeluk aantrekken, maar boze geesten meenemen het huis in. Oplossing? Gooi snel wat zout over uw linkerschouder. Het idee komt waarschijnlijk uit de tijd dat zout nog peperduur was — verspilling was toen echt een rampje.
Schoonmaken volgens deze oude Amsterdamse en Brabantse wijsheden klinkt soms wat vergezocht, maar ergens is het gewoon grappig — en in elk geval lokaal cultuurgoed. Misschien stof tot napraten bij de borrel dit weekend. En, laten we eerlijk zijn: een keertje op vrijdag de 13e zonder schuldgevoel niet schoonmaken? Daar kan geen bijgeloof tegenop.
