Wist u dat honden net zo goed als mensen last kunnen krijgen van ouderdomsdementie? De symptomen zijn subtiel en worden vaak over het hoofd gezien — zeker omdat het soms lastig is de eerste signalen te herkennen bij uw trouwe viervoeter. Ik deel in dit artikel waar u op moet letten, hoe de signalen in het dagelijks leven eruitzien en—misschien nog belangrijker—wat u zelf kunt doen bij een vermoeden van dementie bij uw hond.
Waarom is dementie bij honden zo lastig te herkennen?
Oudere honden bewegen vaak minder, dat valt meteen op. Maar een verslechterend geheugen of kleine gedragsveranderingen? Die gaan snel aan uw aandacht voorbij. Het brein verandert, maar nieuwe trucjes of commando’s leert u een seniorhond meestal niet meer aan — waardoor het minder snel opvalt als er iets misloopt. Minder oefening betekent een kleiner speelveld om veranderingen te signaleren.
Volgens etoloog Enikő Kubinyi werd bij honden ouder dan 11 jaar bij maar liefst 28% minstens één symptoom vastgesteld. Boven de 15 jaar stijgt dat zelfs naar 68%. In Nederland zijn de cijfers vergelijkbaar volgens de Dierenbescherming en Universiteit Utrecht — reden genoeg om tijdig op signalen te letten.
Hoe uit honden-dementie zich in het dagelijks leven?
Dementie is bij honden een verzamelnaam voor gedragsveranderingen op oudere leeftijd. Zo kan, net als bij mensen, een soort oudejaarsdepressie ontstaan door langdurige (en meestal onbehandelde) angst en stress. Het wordt vaak erger als de hond alleen thuis is: doelloos rondlopen, apathisch gedrag, slecht slapen en bijvoorbeeld janken in de nacht komen dan vaker voor.
Wat ik zelf heb gezien tijdens wandelingen in het Vondelpark: een oudere hond die ineens ongekend fel uit de hoek kwam naar soortgenoten of zelfs bekenden — een gevolg van hyperagressie. De communicatie met andere dieren raakt in de war: signalen snapt hij niet meer, dus reageert hij onzeker of te agressief.
Bovendien kan de hond bestaande commando’s vergeten en zelfs de band met bekende mensen kwijtraken. Dit is soms confronterend, zeker als uw hond u lijkt te vergeten.
De 8 opvallendste symptomen van dementie bij uw hond
Wanneer moet u écht alert zijn op ouderdomsdementie? Als u deze signalen herkent, is het verstandig om uw dierenarts te raadplegen. De diagnose moet altijd professioneel gesteld worden.
- Verdwaalt op plekken die voorheen bekend waren, zoals het park of zelfs thuis.
- Staart vaak en langdurig naar een lege muur of het niets in de kamer.
- Kruipt achter banken of onder tafels en vindt de weg naar buiten niet meer.
- Probeert via de verkeerde kant van de deur eruit of erin te gaan — terwijl dat vroeger nooit gebeurde.
- Blijft midden in de doorgang zitten als u een deur opent, en reageert traag of helemaal niet.
- Vergeet dagelijkse routines, zoals etenstijden of uitlaatschema’s.
- Slaappatroon raakt verstoord: de hond wordt ’s nachts actief en slaapt overdag meer.
- Loopt steeds in dezelfde richting rond — in cirkels of heen en weer door de gang.
Wat kunt u doen als u deze symptomen herkent?
Het allerbelangrijkste: neem contact op met uw dierenarts en stel zelf geen diagnose. Dementie is helaas ook bij honden niet te genezen of terug te draaien. Wel kunt u samen werken aan een leefstijl die het proces vertraagt en uw hond comfortabel houdt. Denk aan vaste routines, rustige wandelingen — bijvoorbeeld op het strand van Scheveningen —, en veel geduld. Zo maakt u het leven van uw hond in deze fase nét wat aangenamer.
