Een feestelijke kerstkalkoen op tafel tilt uw kerstdiner direct naar een hoger niveau — en het bereiden ervan is écht een stuk eenvoudiger dan de meeste mensen denken. hieronder laat ik u stap voor stap zien hoe u zelf thuis de perfecte kalkoen maakt.
Als u in Nederland aan kerst denkt, komen er ongetwijfeld beelden op van gourmetstellen, stoofperen en misschien een klassiek stuk wild. Toch zie je de afgelopen jaren juist vaker kalkoen verschijnen op de feesttafels in Den Haag, Amsterdam of Breda. Ideaal voor grotere gezelschappen: lekker veel eten dat vaak zelfs de dag erna nog voor een lunch zorgt—iets waar onze drukke levens tegenwoordig best bij varen.
Kerstkalkoen uit de oven
Maak van het kerstdiner iets bijzonders, zonder stress in de keuken.
- Gerecht: Hoofdgerecht, feestelijk vleesgerecht
- Keuken: Amerikaans/Nederlands
- Trefwoorden: Kerst, kalkoen, ovengerecht
- Voorbereiding: 30 minuten
- Kooktijd: 4 uur
- Totaal: 4 uur en 30 minuten
- Porties: 15 personen
- Kosten: circa €75 (voor een middelgrote kalkoen en alle ingrediënten – prijzen van Albert Heijn 2025 gebruikt)
Ingrediënten
- 150 gram zout (zee- of keukenzout naar keuze)
- 100 gram suiker
- 10 liter water (of voldoende om de kalkoen onder te dompelen)
- 5 zwarte peperkorrels
- 1 grote ui
- 1 grote appel
- 2 takjes verse rozemarijn
- 5-6 teentjes knoflook
- 150 gram roomboter
- 200 gram bacon (optioneel, maar aanradertje)
- 1 hele panklare kalkoen (ongeveer 5 kg)
- 300 ml bouillon (kant-en-klaar mag gerust)
Bereidingswijze
Breng het water aan de kook. Voeg de suiker, zout en peper toe, roer tot alles is opgelost en laat het mengsel volledig afkoelen. Plaats de kalkoen in deze pekel en laat hem minimaal 12 tot max. 24 uur rusten in de koelkast. Dat klinkt als gedoe, maar die smaak is het dubbel en dwars waard.
Na het pekelen: kalkoen goed droogdeppen. Stop in de buikholte partjes appel en ui, de knoflook en de rozemarijn. Masseer vervolgens de helft van de zachte boter royaal onder het vel — focus vooral op lastige plekjes zoals de borst en dijen.
Knip of bind de poten samen — dat ziet er straks op tafel net iets strakker uit.
Leg de kalkoen met de borst naar beneden op een rooster boven een braadslede. Verwarm de oven voor op 200 graden en rooster de kalkoen 30 minuten. Daarna omlaag met de temperatuur naar 160 graden.
Elke 30 minuten: bestrijk de kalkoen afwisselend met de rest van de boter en besprenkel met wat bouillon. Na een uurtje begint er sappigheid in de schaal te komen, dus gebruik vooral ook dit vocht om de kalkoen te bedruipen.
Na 2,5 à 3 uur draait u de kalkoen voorzichtig om (borst boven). Draag ovenwanten — het beest blijft groot en kan glibberig zijn. Controleer met een vleesthermometer of een prik in het dikste deel van de dij: helder sap betekent dat ‘ie gaar is.
Schuif nog eens 30 minuten in de oven, eventueel met plakken bacon op de borst als het vel te snel bruin wordt. De bacon beschermt niet alleen, maar geeft meteen ouderwets Hollandse umami.
Laat de kalkoen na het bakken afgedekt rusten — 15 à 20 minuten is perfect. Zo blijven de sappen goed verdeeld en snijdt u straks mooi plakken zonder het feestmaal te ruineren.
Snijdt eerst de borst in het midden door, daarna plakken schuin afsnijden (heeft u ooit een chef-kok op YouTube zien stuntelen met een kalkoen? De rusttijd is dus echt geen overbodige luxe).
Waarom kalkoen op z’n Hollands werkt
De kerstkalkoen klinkt misschien als Amerikaans import, maar is ideaal voor onze Nederlandse tafel. Een grote vogel serveert moeiteloos vijftien gasten — helemaal in combinatie met traditionele garnituren als aardappelpuree, stoofpeertjes, rodekool of een fris-bittere salade met witlof en appel. Zelf serveerde ik hem vorig jaar in Utrecht met een stamppotje van pastinaak en winterpeen, tot groot plezier van jong én oud.
Pluspunt: kalkoen is niet de goedkoopste, maar prijs per persoon valt reuze mee (zeker als u het uitrekent tegenover gourmetten of kant-en-klare maaltijden van lokale cateraars zoals De Frietfiets). En, als er over is: maak er de volgende dag pulled turkey wraps, een luxe huzarensalade of een hartige sandwich mee—restjes zijn zelden zo welkom.
Tips: bijgerechten en variaties
- Klassieker: aardappelpuree met nootmuskaat
- Modern: gegrilde spruitjes of broccoli
- Lokaal: rodekool met appeltjes
- Voor de kids: mac & cheese (ja, dat mag in 2025)
- Licht: groene salade met vinaigrette
Wil u rekening houden met dieetwensen? Kies olijfolie of plantaardige margarine i.p.v. boter, dan is uw kalkoen meteen lactosevrij én geschikt voor glutenintoleranten. Kort nog: bijna alles uit het groenteschap van de Jumbo of Marqt past er prima bij.
Tot slot: kalkoen blijft in de koelkast twee à drie dagen goed. Pak het vlees klein en meng in een salade, gebruik op een zuurdesemboterham of verwerk creatief in een pasta. Zo wordt het kerstetentje spontaan een driedaags festijn.
