Mensen proberen tegenwoordig op elk denkbaar detail te besparen — soms op manieren die je even stil doen staan. In Kalocsa krijgen jonge kinderen sinds september slechts een halve broodje bij de lunch. Ouders zijn terecht verbaasd, maar de instellingen zelf hebben nauwelijks een andere keuze. En ondersteuning vanuit de overheid? Die laat nog altijd op zich wachten.
Van heel naar half: hoe is het zo ver gekomen?
Vanaf dit schooljaar geldt: in Kalocsa krijgen kinderen tussen 1 en 6 jaar niet langer een geheel, maar nog maar een halve péksütemény (zoals een klein broodje of croissant). Dit wordt bevestigd door lokale bronnen én landelijke media als HVG. De officiële verklaring? Men voldoet nog steeds aan de geldende richtlijnen die, verrassend genoeg, sinds een decreet uit 2014 melden dat er ‘een half tot een heel broodje mag’. Maar met de oplopende kosten voor levensonderhoud is dit wel heel karig geworden.
Besparen op scholen – maar ten koste van wie?
De prijs van energie en voedsel is in Nederland, net als in veel EU-landen, enorm gestegen. Gemeenten — die verantwoordelijk zijn voor de financiering van deze kinderdagverblijven — staan met hun rug tegen de muur. Er worden bezuinigingsplannen uitgerold, die soms zover gaan dat kinderen op een halve boterham moeten overleven. Geloof het of niet — vooral brood- en bakwaren zijn in prijs omhooggeschoten: volgens recente cijfers betaalt u vandaag gemiddeld 60% meer dan een jaar geleden.
Ouders boos, scholen machteloos
Dat zorgt voor veel woede en onzekerheid bij ouders. Zeker als je je bedenkt: in een tijd van recordinflatie is het eten van kinderen het laatste waar op bespaard zou moeten worden, toch? Maar scholen kunnen weinig anders. Ze moeten nu eenmaal handelen binnen het budget en wettelijke kaders. Het echt pijnlijke: de zogeheten ‘staatsbijdrage’ is de afgelopen jaren niet meegestegen met de werkelijke kosten.
Symptoom van iets groters?
- De offertes voor schoolcateraars zijn soms tot tien keer duurder dan vorig jaar
- Niet alleen in Hongarije, ook in verschillende Nederlandse gemeenten voelt men de druk
- Oplossingen? Alleen mogelijk als landelijke ondersteuning wordt verhoogd
Wat kunt u zelf doen?
Als ouder of betrokkene kunt u het gesprek aangaan met de school of gemeente — verenig u, maak het probleem zichtbaar in lokale media. Soms helpt het ook om samen creatief naar alternatieven te zoeken, bijvoorbeeld door als oudercollectief gezonde snacks te organiseren of te lobbyen voor steun via lokale initiatieven (denk aan voedselbanken of samenwerking met lokale bakkers, zoals Bakkerij Bart of Stadsbakkerij).
Een halve oplossing is geen oplossing
Dit verhaal uit Kalocsa had net zo goed in Amsterdam, Groningen of Den Haag kunnen spelen. Nu op kinderen bezuinigen, betekent investeren in grote(re) problemen later. En wie weet — die halve broodjes worden hopelijk snel weer hele, maar daarvoor is wel meer steun en creativiteit nodig op lokaal én landelijk niveau.
