Sinds de voortdurende verhoging van de energieprijzen zijn steeds meer Nederlandse huishoudens overgestapt op (deels) houtgestookte verwarming. Niet gek — gas werd haast onbetaalbaar, maar ook brandhout werd plots een hot topic. De vraag piekte, prijzen vlogen omhoog en wachttijden voor levering werden langer dan een avondspits op de A10. Maar is brandhout tegen ‘vaste overheidstarieven’, zoals die soms worden aangeboden, echt het redmiddel waar velen op hopen? Na een diepe duik in de feiten blijkt dat het verhaal genuanceerder is.
Waar koopt u deze aanbieding — en hoeveel mag dat zijn?
Het idee is simpel: via staatsbosbeheer levert de overheid brandhout tegen een gereduceerd tarief aan particulieren. Elke huishouden mag maximaal 10 kuub hout (bosmaat) per jaar kopen, niet verplicht in één keer, splijtend over meerdere bestellingen mag ook. Even een nuchter feitje: één ‘boskuub’ is gelijk aan 1,7 normale kubieke meter. Zet dus maar vast een stevige stapel, want dat is best veel hout op uw erf.
Welk hout krijgt u, en wat betaalt u?
Afhankelijk van het geografisch aanbod biedt staatsbosbeheer drie typen brandhout:
- Hardhout (zoals eik, beuk, haagbeuk, acacia) scoort het hoogste op warmteopbrengst én is favoriet onder doorgewinterde houtstokers. Het huidige tarief bedraagt ongeveer 150 euro per boskuub, incl. BTW — reken dus wel even na of dat uitkan.
- Zachthout (zoals els, populier, linde, wilg) brandt sneller en levert minder warmte. Prijs: 95 euro per boskuub.
- Alleen op dennenhout stoken? Niet slim. Het kan je rookkanaal en kachel serieuze schade toebrengen. Eventueel in kleine porties mengen met loofhout is ok, en de prijs: 95 euro per boskuub.
Kopen is één, verwerken moet óók nog
Let op: bosbeheer levert het hout in stammen van 1 tot 1,5 meter lang. U moet het thuis nog zelf op maat zagen en kloven. Dat betekent extra werk, of u schakelt iemand in — sowieso extra kosten en tijd. Tel daarbij de prijs van brandstof en stroom voor de machines — zo wordt die ogenschijnlijke meevaller ineens toch minder scherp geprijsd. Persoonlijk heb ik mijn zaagmachine vorig jaar na drie weken zoeken eindelijk gevonden — was alweer een uitgave.
Vers of gedroogd: essentieel verschil
De overheid garandeert niet of het om versgekapte of luchtdroge voorraad gaat. Hoe verser het hout, hoe hoger het vochtgehalte — en dat is funest voor de verbrandingswaarde. Prakkiseer goed: stoken met nat hout levert rook, stank en bijna geen warmte. Vraag vóór aanschaf in elk geval naar het kapjaar en pas uw keus daarop aan.
Vervoer? Zelf regelen!
Hier komt de Nederlandse nuchterheid: u bent zelf verantwoordelijk voor het transport van het hout van de afhaalplek naar huis. Heeft u geen busje of aanhanger? Bedenk dan: transport kan zo maar een extra honderd euro kosten, afhankelijk van afstand en volume. En wie denkt alles op de bagagedrager te vervoeren — dat was vroeger, nu kijkt de buurman geheid raar op.
Wie mag brandhout tegen vaste prijs kopen?
Alleen particulieren met een geldig Nederlands adres mogen meedoen — legitimatie bij aankoop is vereist. Volgens de regels mag elk huishouden één keer 10 kuub aanschaffen, maar controle erop is (nog steeds) lastig uit te voeren. Slimme omweg? Je kunt ook een kennis, familielid of buurman met een ander adres inschakelen, zoals men in Groningen vorig jaar massaal deed. Omdat staatbosbeheer niet zelf levert, is er praktisch geen zicht op hoeveel hout naar één adres gaat.
Betalen: hoe werkt dat precies?
De betaalmogelijkheden verschilt per boswachterij. Bij de meeste afhaalpunten kunt u vooruit bestellen en direct betalen, maar pin of Tikkie is niet overal gegarandeerd. Informeer even van tevoren bij ‘uw’ bosbeheer locatie. Sommige locaties accepteren alleen contant, weer typisch zoiets dat je óf vergeet, óf precies verkeerd inschat.
Hoe en waar haalt u het hout op?
Afhalen mag alleen bij de aangewezen locaties van Staatsbosbeheer. Er is per gemeente een overzicht van waar men terecht kan — klik, zoek en check vooraf goed. Daarna kiest u uit de ophaal- en betaalpunten van uw bosbeheerder. Tip: De lijsten zijn niet bepaald gebruiksvriendelijk — verwachten dat je zonder leesbril alles snapt, is optimistisch. Als u eenmaal heeft besteld, ontvangt u informatie over waar en wanneer het hout klaarligt.
