Vanaf 1 juli 2024 stopt de overheid in Nederland met het verplichte kortingsbeleid. Het online prijsvolgsysteem blijft wel actief. Volgens de regering heeft deze maatregel zijn doel bereikt: de inflatie is ingedamd. Toch betekent dit niet dat we verlost zijn van de heftige prijsstijgingen van de afgelopen twee jaar. Volgens experts had het afgedwongen stunten nauwelijks effect op inflatie.
Het verplichte kortingsbeleid stelde families in staat om basisproducten als brood, vlees, melk en groente tijdelijk goedkoper in te slaan. De overheid claimt dat hiermee de oorlogsinflatie is afgeremd tot een beheersbaar niveau. Maar nu het tijd is om de rechter weer naar de markt te laten werken, blijft het online prijsvolgsysteem bestaan – om de concurrentiestrijd in de supermarkten levendig te houden. Dat heeft het Ministerie van Economische Zaken dinsdag in een verklaring laten weten.
De verklaring onderstreepte herhaaldelijk het vermeende succes van de kortingsverplichting. Daarna werd benadrukt dat sterke concurrentie tussen retailers essentieel blijft voor consumenten. Het kabinet heeft daarom besloten het online prijsmonitoringsysteem te behouden ter ondersteuning van eerlijke winkelprijzen.
Wat betekent het einde van het verplichte kortingsbeleid voor gezinnen?
Landbouweconoom György Raskó gaf recent zijn kijk op de zaak bij AT5 Nieuws – en die was behoorlijk helder. Even citeren:
“Het hele idee was puur politiek; voor de inflatie maakte het geen verschil.”
Hij voorziet zelfs negatieve gevolgen: als winkels hun verplichte korting vooral met importproducten invullen, pikken vooral buitenlandse producenten de vruchten en verliest de Nederlandse boer. Volgens Raskó konden grote ketens kiezen uit twee opties:
- ze maakten prijsafspraken met binnenlandse leveranciers, zodat producten goedkoop in de schappen lagen, of
- als dat niet lukte, kochten ze het massaal in het buitenland in.
Verplichte acties waren ook voor kleine winkels een ramp
“Echt waar, waarom laten ze ons zo langzaam kapotgaan? Ze laten je spartelen terwijl de uitkomst hetzelfde is. Konden ze het beter gewoon in één klap afmaken – was nog humaan geweest ook,” klaagt een Albert Heijn To Go-ondernemer uit Dordrecht in de lokale krant. Hij voelt het mes al langer op de keel – en hij is bepaald niet de enige.
“We raken met elke nieuwe actie weer klanten kwijt. Brood, kaas en melk – daarvoor kwamen mensen nog, de rest haalden ze sowieso bij de grote discounter. Nu kiezen ze zelfs voor deze basics liever een actie bij de multinationals. De marges zijn weg, stroom en lonen stijgen. Je haalt het nergens meer uit. Straks zijn zelfs de grote supermarktketens te goedkoop voor ons om nog te overleven. Let maar op, het komende jaar verdwijnen er tientallen buurtwinkels. En uiteindelijk zeggen ze nog steeds dat het ‘in ons belang’ is.”
“Of de mensen op het ministerie zijn gewoon wereldvreemd – of ze hebben een dubbele agenda…”
Maar niet alleen winkeliers zijn kritisch op het beleid rond verplichte acties. Een oudere gepensioneerde uit een dorpje bij Tilburg sprak zich in het Brabants Dagblad cynisch uit. Voor haar maakt het niks uit: “De kortingen zijn alleen fijn als je bij een megasupermarkt naast de deur woont – en die zit voor mij op minstens 30 kilometer afstand. Met de bus is het een crime, en als je de auto pakt, ben je het voordeel alweer kwijt aan benzine. En eerlijk: kortingen op medicijnen, dat zou pas helpen – want minstens een derde van mijn pensioen gaat daaraan op.”
Dus: het einde van de verplichte acties verandert in de praktijk bitter weinig – net zoals het hele kortingencircus de inflatie nooit echt heeft gedrukt.
Wil je slimmer boodschappen doen? Check de Actiejager! Met onze zoekmachine vind je de beste aanbiedingen bij de vijf grootste supermarktketens – precies wat je nú nodig hebt.
