Weet u precies wanneer uw kind recht heeft op gratis of goedkope schoolmaaltijden? Veel ouders zijn bekend met de regels voor peuters en kleuters, maar zodra kinderen naar de basisschool of middelbare school gaan, raken de spelregels vaak onduidelijk. In dit artikel zetten we helder uiteen wie in Nederland in 2025 in aanmerking komt voor gratis of sterk gereduceerde maaltijden op school – en hoe u ervan kunt profiteren.
Korte uitleg: Gratis eten voor de allerkleinsten
De Participatiewet en lokale gemeentelijke regelingen bepalen wie in aanmerking komt voor gratis of goedkope kinderopvang en schoolmaaltijden. Bij jonge kinderen (peuteropvang, kinderdagverblijf, basisschool) hangen deze rechten vooral samen met het gezinsinkomen en de gezinssituatie. Geen verrassing — het idee hierachter is sociale opvang bieden aan wie dat nodig heeft.
Een jong kind kan gratis eten op de opvang of peuterspeelzaal als:
- het gezin een laag inkomen heeft en recht heeft op bijvoorbeeld de gemeentelijke minima-regeling;
- het kind langdurig ziek is of een beperking heeft, of als er een broer/zus met een beperking thuis woont;
- het gezin drie of meer kinderen opvoedt (klassiek groot gezin);
- het gedeeld inkomen per persoon niet boven 130% van het minimumloon uitkomt; let wel, gemeenten als Rotterdam en Groningen gebruiken soms een iets andere drempel;
- het kind onder toezicht of in pleegzorg is geplaatst.
Gratis schoolmaaltijden op de basisschool
Op de basisschool (groep 1 t/m 8) zijn de regels in 2025 als volgt:
- Kinderen die vallen onder de sociale regeling voor kinderbijslag/extra ondersteuning ontvangen gratis schoolmaaltijden
- Kinderen in pleegzorg krijgen standaard gratis lunch
- Ook kinderen die via de Wet passend onderwijs in een voorziening voor kinderen met een beperking zitten, hebben recht op gratis eten
- Tot slot: leerlingen van het voortgezet onderwijs (middelbare school), mits nog leerplichtig en in zorg, kunnen soms ook aanspraak maken — hangt wel af van de situatie
Maaltijden met 50% korting: Wie profiteert?
Naast volledig gratis maaltijden bestaat er een 50%-regeling voor groepen die net buiten de gratis-regels vallen. In 2025 geldt de volgende korting:
- Middelbare scholieren (vanaf de brugklas) die een gemeentelijke kindbonus krijgen, betalen de helft
- Kinderen die opgroeien in een groot gezin (minimaal drie kinderen ten laste) kunnen een aanvraag doen — de lunch is dan voor de halve prijs, zolang gratis eten niet geldt
- Leerlingen met een chronische ziekte of beperking krijgen 50% korting als ze net buiten de gratis grens vallen
Let op: deze regelingen gelden altijd zolang het kind voltijd naar school gaat. Zodra uw kind bijvoorbeeld overgaat naar deeltijd MBO of stopt met dagonderwijs, vervalt het recht meestal
Wanneer vraagt u gratis of half-om-half maaltijden aan?
Vergeet niet: volwassenen denken dat alles per schooljaar geregeld moet worden, maar u kunt de maaltijdvoordelen ook tijdens het jaar aanvragen. Zelfs in de vakanties kan het! U vult samen met uw kind een aanvraagformulier in, voegt bewijsstukken toe en levert het in bij de administratie van de school of opvang.
Maar… geldt het ook echt in de vakantie?
Ja — zeker voor kwetsbare gezinnen in Amsterdam, Almere en de rest van het land is het sinds 2025 verplicht om in de zomer minimaal 43 vakantiedagen lang één warme maaltijd per dag aan te bieden. Tijdens herfst- en kerstvakantie geldt de regeling over de volle periode. Vergeet niet: aanvragen moet altijd opnieuw worden ingediend, speciaal voor die vakantie!
