In Nederland zien we steeds vaker plantaardige producten in de schappen liggen. Vooral alternatieven voor melk — denk aan haver, rijst of kokos. Maar eerlijk is eerlijk: die kant-en-klare varianten zijn niet goedkoop en standaard zitten er allerlei toevoegingen in. Zelf maken is stukken voordeliger, veel puurder én u bepaalt exact de smaak en textuur. Hier zijn drie makkelijke recepten waar uw portemonnee blij van wordt.
Even mixen en zeven in de keuken: kost iets meer tijd dan een pak meenemen uit de supermarkt, maar het is de moeite waard. Zelfgemaakte plantaardige melk is goedkoper, vrij van onnodige toevoegingen en bovendien helemaal af te stemmen op uw smaak. Handig: u hebt waarschijnlijk de meeste ingrediënten al gewoon in huis — Albert Heijn, Jumbo en De Groene Winkel verkopen ze allemaal.
Rijstmelk
Wat heeft u nodig? 1 kopje gekookte rijst (ongeveer 100 gram), 2 kopjes water en eventueel iets om te zoeten (denk aan 2 dadels, een schep honing of vanille-extract). Wilt u een hele neutrale smaak, laat de zoetmaker dan gewoon weg.
Hoe maakt u het? Doe de rijst, het water en eventueel de gekozen zoetmaker in een blender en laat draaien tot het lekker romig oogt. Liever een vloeibaardere melk? Voeg dan geleidelijk wat extra water toe. Daarna goed zeven — door een fijne zeef of een schone theedoek — en in een goed afsluitbare fles of pot gieten. In de koelkast blijft het zo’n 3 à 4 dagen houdbaar.
Rijstmelk die u zelf maakt, smaakt net even puurder en rijstiger dan de pakken uit de winkel. Wilt u ermee koken? Laat de zoetstof weg en voeg juist een klein snufje (zee)zout toe. Voor in de koffie of om puur te drinken is een beetje honing juist aan te raden, anders blijft de smaak vrij neutraal.
Havermelk
Wat heeft u nodig? 1 kopje havermout, 2 à 2,5 kopjes water, en om te zoeten eventueel dadels, honing of vanille-extract.
Hoe maakt u het? Laat de havermout een nachtje weken, giet daarna het water weg en spoel goed af. Alles samen in de blender (begin op lage snelheid, eindig op hoog), dan zeven en in een fles schenken. In de koelkast bewaren — maximaal 4 dagen.
Haver scoort qua prijs als één van de beste granen die u kunt kopen. Kant-en-klare havermelk van bijvoorbeeld Alpro of Oatly kost zo twee keer zoveel. Wel even wennen: thuisgemaakt is het haversmaakje duidelijker aanwezig.
Kokosmelk
Wat heeft u nodig? 1 kopje geraspte kokos, 2 + 4 deciliter water.
Hoe maakt u het? Laat de kokosrasp even trekken in 2 dl kokend water tot het is afgekoeld. Doe dit mengsel samen met nog 4 dl water in een blender, mix alles glad en zeef dan goed uit. In een afsluitbare fles of flesje, vervolgens 3 dagen houdbaar in de koelkast.
Kokosmelk volgens dit recept is iets dunner dan de pakken van bijvoorbeeld Go-Tan of Fairtrade Original — dat is niet te voorkomen, tenzij u flink minder water gebruikt. Wel krijgt u een rijkere, veel natuurlijkere kokossmaak. Geraspte kokos is stukken voordeliger dan kant-en-klare kokosdrank, dus experimenteren loont echt.
Praktische tips en een onverwacht feitje:
- Gooi de pulp die overblijft na het zeven niet weg — u kunt het gebruiken voor bijvoorbeeld koekjes, havermout of als basis voor energierepen.
- Bewaar uw zelfgemaakte melk in een gesteriliseerde fles om hem langer houdbaar te houden. Kort koken (5 min in een pannetje) kan ook, als u wat extra tijd hebt.
- Koken en schuimen lukt met deze zelfgemaakte melk minder goed dan met fabrieksvarianten, maar de pure smaak maakt veel goed.
Het blijft fascinerend hoe makkelijk u zelf deze plantaardige melkopties maakt. En eerlijk — het verschil proeft u echt. In 2025 zijn we wel toe aan simpel, gezond én betaalbaar, toch?
